Next Sosyal Lansmanının Ardından Ortaya Çıkan Polemik
Türkiye’nin önemli iş insanlarından Selçuk Bayraktar tarafından tanıtılan yeni yerli sosyal medya platformu Next Sosyal, hem sunduğu yenilikler hem de Mastodon altyapısını kullanmasıyla gündemde geniş yer buldu. Lansman sonrasında ise, Mastodon tarafından Bayraktar’a sosyal medya üzerinden ulaşma girişimi bazı soru işaretlerini beraberinde getirdi. Bu iletişimin ardındaki neden, hem platform kullanıcıları hem de teknoloji dünyasının ilgisini çekti.
Mastodon Neden Selçuk Bayraktar’ı Aradı?
Mastodon’un resmi X (eski adıyla Twitter) hesabı üzerinden Selçuk Bayraktar’a “Lütfen bizimle iletişime geçin” mesajını göndermesi, Next Sosyal’in Mastodon yazılımı üzerine kurulu olmasının ardından geldi. Mastodon İletişim Başkanı Andy Piper, bu sürecin detaylarını açıklarken, iki taraf arasında ciddi bir iletişim eksikliği yaşandığını belirtti. Piper, T24’ten Eray Özel’e verdiği demeçte, Mastodon’un neden doğrudan resmi yolları kullanmak yerine sosyal medya aracılığıyla iletişim kurmaya çalıştığını detaylandırdı.
Mastodon’dan Resmi Açıklama: Lisans ve Telif Hakları Sorunu
Piper’a göre, Next Sosyal şu an GNU Affero Genel Kamu Lisansı (AGPL) kapsamında dağıtılan Mastodon yazılımını temel alıyor gibi görünüyor. Ancak, görünüşe bakılırsa platformda bazı özelleştirmeler ve değişiklikler yapılmış durumda. Ayrıca, kullanıcı arayüzüne ve sitenin genel görünümüne bakıldığında, Mastodon’un telif haklarına ve kod referanslarına yapılan atıfların büyük ölçüde kaldırıldığı iddia edildi. Piper’ın ifadelerine göre, Next Sosyal’in mobil uygulamalarının da orijinal Mastodon tabanlı olduğu doğrulandı.
AGPL Lisansı ve Zorunluluklar Nelerdir?
Bazı kullanıcıların kafasını karıştıran bir diğer konu ise AGPL lisansının şartlarıdır. AGPL, GNU GPL 3’ün geliştirilmiş bir versiyonudur ve ek bir madde içerir: Eğer bir kurum, değiştirilmiş bir programı sunucu üzerinden çalıştırıyorsa ve kullanıcıların bu programla etkileşime geçmesini sağlıyorsa, sunucu sahibi kullandığı programın kaynak kodunu ve yapılan değişiklikleri kullanıcıların erişimine açmak zorundadır. Yani, bir Mastodon sunucusu işletiyorsanız, ana sayfanızda yazılımın kaynak koduna açık bir bağlantı olması hukuken gereklidir.
Mastodon’un Next Sosyal ile İletişim Kurma Çabası
Mastodon ekibi, yaşanan lisans ihlalini ve potansiyel sorunları çözmek amacıyla 8 Temmuz’da Next Sosyal’in sahibiyle e-posta yoluyla ilk defa iletişime geçmeyi denediğini açıkladı. Ancak bu girişimin ardından iletilen e-postalar ya geri döndü ya da cevapsız kaldı. İletişim eksikliğinin devam etmesi üzerine, Temmuz sonu itibarıyla kamuoyundan gelen bazı ek bildirimlerin ardından Mastodon, 29 Temmuz’da resmi X hesabı üzerinden Next Sosyal’le bir kez daha iletişim kurmaya çalıştı.
Mastodon’dan Yapılan Açıklamanın Tam Metni
Mastodon’un, Next Sosyal hakkındaki açıklamaları özetle şu şekilde oldu:
- Next Sosyal, Mastodon yazılımını AGPL lisansı kapsamında kullanıyor.
- Platformda yapılan değişiklikler ile telif ve kod referanslarının çoğu kullanıcı arayüzünden kaldırıldı.
- Mobil uygulamaların da Mastodon altyapısına dayandığı düşünülüyor.
- AGPL gereği, kaynak kodu kamuoyuna açık olmalı.
- Mastodon ekibi, farklı yollarla defalarca iletişim kurmaya çalıştı.
İletişimsizlikten Doğan Kriz ve Sonuçları
Next Sosyal ile Mastodon arasında yaşanan iletişimsizlik, hem yazılım lisansı gerekliliklerinin hem de açık kaynak yazılımların etik kullanımı konusunun tekrar gündeme gelmesine neden oldu. Bu süreç, sadece iki platform arasındaki bir anlaşmazlık olmaktan çıkıp, Türkiye’de geliştirilen yeni sosyal medya mecralarının uluslararası açık kaynak topluluklarıyla olan ilişkisini de sorgulatıyor.
Mastodon ve Next Sosyal Arasında Yaşananların Özeti
| Konu Başlığı | Detay |
|---|---|
| Kriz Nedeni | AGPL lisans şartlarının ihlal edilmesi ve iletişim eksikliği |
| Mastodon’un İddiası | Yazılımda değişiklik yapıldı, kaynak kodu ve telif hakları belirtimi eksik |
| İlk İletişim Tarihi | 8 Temmuz |
| Sosyal Medya Girişimi | 29 Temmuz’da X (Twitter) üzerinden tekrar iletişim isteği |
| Lisansa Uygunluk | Kaynak kodunun ve değişikliklerin kullanıcılarla paylaşılması gerekiyor |
Sonuç ve Beklentiler
Bu gelişmeler ışığında, Next Sosyal’in AGPL lisans yükümlülüklerini yerine getirip getirmeyeceği ya da Mastodon ekibiyle bir uzlaşmaya varıp varmayacağı merakla bekleniyor. Olay, dijital dünyada etik yazılım kullanımı ve açık kaynak projelere saygı konusunda önemli bir örnek olma özelliği taşıyor.
