Trump’tan Apple’a Sert Mesaj: iPhone Üretimi ABD’ye Taşınmazsa %25 Gümrük Vergisi
ABD eski Başkanı Donald Trump, Apple’ın iPhone üretimini ülke içine taşımaması halinde ciddi bir gümrük vergisi uygulayacağını duyurarak teknoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Trump, yaptığı açıklamada, Apple’ın ABD’de satılan iPhone’ları mutlaka ABD sınırları içerisinde üretmesi gerektiğini vurguladı. Eğer şirket bu çağrıyı dikkate almazsa, ithal edilen iPhone’lar için %25 oranında gümrük vergisi getirileceğini tehdit olarak ortaya koydu.
Trump’ın Taleplerinin Ardındaki Gerekçeler
Donald Trump, Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, özellikle Apple CEO’su Tim Cook ile yaptığı görüşmeleri gündeme taşıdı. Trump, bu görüşmelerde ABD’de satılan iPhone’ların mutlaka Amerikan topraklarında üretilmesi gerektiğini Tim Cook’a açıkça ilettiğini belirtti. Ancak Apple, tedarik zincirini çeşitlendirerek Hindistan ve Vietnam gibi ülkelere yatırım yapmaya ve Çin’e olan bağımlılığını azaltmaya devam ediyor. Nitekim, üretim ortağı Foxconn’un Chennai şehrinde 1,5 milyar dolarlık yeni bir ekran fabrikası inşa etmeye başladığı da biliniyor.
Apple’ın Üretim Stratejisi: ABD’ye Yatırım Planları ve Gerçekler
Apple, önümüzdeki dört yıl içinde Amerika Birleşik Devletleri’ne 500 milyar dolarlık yatırım yapma sözü verdiğini açıklasa da, sektör uzmanları iPhone cihazlarının ABD’de büyük ölçekli üretiminin kısa vadede pek de mümkün olmadığı görüşünde birleşiyor. Bu görüşleri destekleyen en önemli gerekçeler;
- Tedarik zinciri karmaşıklığı,
- Yüksek operasyonel maliyetler,
- Global üretim ağlarının yeniden yapılandırılmasının zorluğu.
Apple’ın üretimde Hindistan ve Vietnam seçeneklerine yönelmesi ise, sadece Çin’den uzaklaşmak değil, maliyetleri optimize etmek ve tedarik zincirinde sürdürülebilirliği sağlamak amacından kaynaklanıyor.
Uzmanlar Ne Diyor? ABD’de Üretim Mi, Yüksek Gümrük Vergisi Mi?
Ana üretim merkezi olarak Çin ve Hindistan’ı öne çıkaran Apple’a yönelik Trump’ın bu çıkışı, sektörde önemli tartışmalara yol açtı. Ünlü analist Ming-Chi Kuo, yaptığı değerlendirmede Apple’ın büyük olasılıkla ABD’de iPhone üretmek yerine %25 oranındaki ithalat vergisini ödemeyi tercih edeceğini öngörüyor. Çünkü ABD’de üretim kararı:
- Operasyonel açıdan büyük zorluklar doğuracak,
- Ürün başına maliyetleri ciddi anlamda artıracak,
- Şirket kârlılığını doğrudan tehdit edecek.
Böylece, Apple’ın küresel tedarik zincirini sürdürmesi ve gümrük vergisi ödemeyi göze alması, orta ve uzun vadede çok daha kârlı bir seçenek olarak görülüyor.
Apple’ın Üretim ve Yatırım Hamleleri: Tabloyla Karşılaştırma
| Strateji | Avantajları | Dezavantajları |
|---|---|---|
| ABD’de Üretim | Trump yönetimiyle uyum, Amerika’da iş imkanı | Yüksek maliyet, kompleks tedarik zinciri |
| Gümrük Vergisi Ödeme | Düşük maliyet, mevcut tedarik zincirini sürdürme | Kârın azalması, potansiyel fiyat artışı |
| Üretimi Asya’da Sürdürmek | Düşük üretim maliyetleri, esnek tedarik zinciri | Trump yönetimiyle siyasi çatışma riski |
Sonuç: Apple’ın Kararında Gümrük Vergisi Belirleyici Olacak mı?
Apple’ın ABD’de üretim yapması kısa vadede uzmanlara göre pek gerçekçi görünmüyor. Şirket büyük ölçekli planlama ve yatırım taahhütlerine rağmen, mevcut işleyişini ve tedarik zinciri stratejilerini sürdürmeyi tercih ediyor. Gümrük vergisinin fiyata etkisi tartışmalı olsa da, Apple’ın önceliğinin kâr marjını ve tedarik zinciri verimliliğini korumak olacağı öngörülüyor.
Trump’ın Apple’a yönelik baskısı, teknoloji devi için yeni dönemde önemli stratejik kararların eşiğinde olunduğuna işaret ediyor.
